Bu dərdi çəkənə ver kitabı 2

Səhv etməsin

Zəhmət ilə qurduğumuz

Yaraşıqlı şəhərləri,

Keşiyində durduğumuz

Çiçəkləri, tər gülləri,

Əlimizlə əkdiyimiz

Bağça-bağı,

Bu növrağı,

Qoy bombalar dağıtmasın,

Məhv etməsin,

Bəşər bir də səhv etməsin.

Ataların qeyrətini,

Anaların hörmətini.

Gəlinlərin ismətini

Ürəklərin qismətini,

Hicran əli məhv etməsin,

Bəşər bir də səhv etməsin.

Yurdumuza toxunmasın,

Hərbin çirkin əməlləri.

Qəlbimizə dayaq olsun,

Dost ürəyi, dost əlləri.

Qoy insanlar bir-birini

Məhv etməsin,

Bəşər bir də səhv etməsin.

1976

Sülh mənim haqq səsimdir

Elimin ucalması,

Mənim ucalığımdır.

Səmanın ulduzları,

Nurlanan çırağımdır.

Ən müqədəs sandığım,

Daşımdı, torpağımdı,

El gücünün tutarı,

Sabaha sorağımdır.

Dan üzünün şəfəqi,

Üçrəngli bayrağımdır.

Buludun göz yaşları,

Məhəbbət bulağımdır.

İlk baharın gəlişi,

Mücdəmdir, sorağımdır.

Sülh mənim haqq səsimdir,

Dinc əmək yarağımdır.

Elimə qurban olum,

Arxamdı, dayağımdı.

Məni ürəkli edən,

Aranımdı, dağımdı.

Haqq-ədalət carçısı,

Bu gözəl növrağımdır.

1980

Nə qədər ki

                           

Nə qədər ki, haram, halal bilinmir,

Nə qədər ki, hicran, vüsal bilinmir,

Nə qədər ki, dilliylə lal bilinmir,

Gəlib məni dindirməyin, siz Allah.

Namərd yatır indi mərdin içində,

İtib-batdım itin-qurdun içində.

Boğuluram mən bu dərdin içində,

Gəlib məni dindirməyin, siz Allah.

Bu enişin, bu yoxuşun düzü yox,

Hər gecənin gül üzlü gündüzü yox.

Yaradanın məni görən gözü yox,

Gəlib məni dindirməyin, siz Allah.

Eşidən yox ürəyimin naləsin,

Yadlar dərir gülşənimin laləsin.

Verməyincə yağıların bəlasın,

Gəlib məni dindirməyin, siz Allah.

1994

Kimə deyim

Mərdin çörəyini mərd yeyir, dədə,

Ağacı içindən qurd yeyir, dədə.

Mənim ürəyimi dərd yeyir, dədə,

Mən dərdimi kimə deyim, ay dədə.

Qəm-qüssə içimdə bitir elə bil,

Varlığım əriyir itir elə bil.

Bəxtim gündən-günə yatır elə bil,

Mən dərdimi kimə deyim, ay dədə.

Bu dəli gərdişdə ağıllı çaşır,

Dərd tüğyan eyləyir, çay kimi daşır.

Gündəlik qayğılar başımdan aşır,

Mən dərdimi kimə deyim, ay dədə.

Səxavət göstərən yoxdu bazarda,

Dəllək müştəridən çoxdu bazarda.

Yıxılan evləri yıxdı bazar da,

Mən dərdimi kimə deyim, ay dədə.

Gərdiş qul eyləyib haqqı nahaqqa,

Min əngəl törədir, gündə, min hoqqa.

Əsgər qatar taxıb bağlamır toqqa,

Mən dərdimi kimə deyim, ay dədə.

Zaman bizi ələyində ələdi,

Yurdumuzu qızıl qana bələdi.

Vallah, tələ kürən quran tələdi,

Mən dərdimi kimə deyim, ay dədə.

Dərd bilənlər dərdə baxmır, ilahi,

Namərdləşən mərdə baxmır, ilahi.

Göy deyənə Yer də baxmır, ilahi,

Mən dərdimi kimə deyim, ay dədə.

Naşılar əlində qalıbdı söz də,

Qanqallar boy atır laləli düzdə.

Qurunun oduna yanır Əvəz də,

Mən dərdimi kimə deyim, ay dədə.

1994

Biz oyuna girməmişdən  uduzduq

Dünyamızın kirpiyindən yaş axır,

Çiynimizə aldığımız daş ağır.

Şirin yuxu gözümüzdə yaşamır,

Biz oyuna girməmişdən uduzduq.

Haqq boğuldu, nahaq bizi haxladı,

İnamımız yerli-dibli laxladı.

Şərəfsizlər el sözünə baxmadı,

Biz oyuna girməmişdən uduzduq.

Namərd əli arxamızca daş atdı,

Arzuları qəfəslərdə yaşatdı.

Didişməyə həvəs artdı, iş artdı,

Biz oyuna girməmişdən uduzduq.

Qoca gərdiş, bu nə ötür ötürdü,

El-obamız ər oğullar itirdi.

Üstümüzə dönə-dönə it hürdü,

Biz oyuna girməmişdən uduzduq.

Yaş qarıyır, qınımızda qalmışıq,

Qollarımız yanımızda qalmışıq.

Yarı sizdə, yarı bizdə qalmışıq,

Biz oyuna girməmişdən uduzduq.

Bu «yarı»lar neçə dəfə yarıldı,

«Dostlarımız» yağımıza yar oldu,

Çığırmaqdan boğazımız cırıldı,

Biz oyuna girməmişdən uduzduq.

Döyünməkdən qabar oldu kürsülər,

Qazılmaqdan itib-batdı gur sular.

Öz odumuz özümüzü qarsalar,

Biz oyuna girməmişdən uduzduq.

Bu torpağa ayaq basan yad azdı,

İçimizdə yaxın çoxdu, yad azdı.

Uduzanlar oyunlarda uduzdu,

Biz oyuna girməmişdən uduzduq.

1988

Sarvan

Bu gedən karvanın sarvanı kimdi,

Görən hansı səmtə gedir, ilahi.

Dözümüm qalmadı səbrim tükəndi,

Şər gəlib qəlbimi didir, ilahi.

Bu sarvan naşıdır karvan yoluna,

Qaçağa, quldura yem edir bizi.

Bu sarvan acımır elin halına,

Bu sarvan günbəgün kam edir bizi.

Beş ildir bu karvan gedir bu yolu,

Gündoğan, günbatan bilmirik, Allah.

İrəli qorxulu, geri qorxulu,

Beş ildir ürəkdən gülmürük, Allah.

Bu sarvan hələ də gəzdirir bizi,

Bilmirik dünyanın harasındayıq.

Xudaya, bu həyat bezdirir bizi,

Hicranla vüsalın arasındayıq.

Bir yana çıxarmır bu sarvan bizi,

Bu yolda yorulub əldən düşmüşük.

Salıb qan gölünə nahaqdan bizi,

Səsimiz batıbdı, dildən düşmüşük.

Bu karvan yolunun sonu görünmür,

Niyə haqq, ədalət bəri qayıtmır,

Gözlərim zillənib, yollara, qardaş,

Gedən ümidlərim geri qayıtmır.

1992

İstək

Ana kəndim,

Dağ havası,

Buz bulaqlar,

Yaşıl düzlər,

Gen dərələr,

Uca dağlar.

Zirvəsinə əl çatmayan

Dünya görmüş qoca dağlar!

Gücüm çata

Bir sənətkar qüdrətiylə baxam sizə,

Buludlarda yağış olub

Narın-narın yağam sizə.

Bir də ellər qınamaya

Cığır olub çıxam sizə.

Başım üstən

Karvan-karvan duman keçə,

Sis ələnə

Çiçəklərə şeh çilənə.

Yal boyunca cərgələnə

Qoyun, quzu sürüləri,

Qayalıqda nəğmə deyə ana kəklik,

Kaş o dəmdə

Ürəyimdən keçənləri qana kəklik,

Qulağımda çiliklənə

Bildirçinin qırıq səsi.

Şirin-şirin layla çala

Dağ çayının zümzüməsi.

Bax beləcə ötə aylar,

Ötə illər.

Ürəyimdə baş qaldıra

Yeni-yeni həyat eşqi,

Qönçələnə təzə güllər.

O gülləri nəsil-nəsil

Dərə ellər.

Bağışla, dünya

Mərdin süfrəsinə dadanıb namərd,

Yolumun ağzında bitib xəyanət.

Birinə işıqsan, birinə zülmət,

Bəlkə düz demirəm, bağışla, dünya.

Birinin əlinə küllü nəf gəlir,

Kefinin üstünə bir də kef gəlir.

Dostun zayı çıxıb, dosta kəf gəlir,

Bəlkə düz demirəm, bağışla, dünya.

Birinin vaxtı var, vaxta güvənir,

Birinin baxtı var, baxta güvənir.

Biri oturduğu taxta güvənir,

Bəlkə düz demirəm, bağışla, dünya.

Söz verib durmursan sözünün üstə,

Deyən yox qaşın var gözünün üstə.

Olmusan çörəyi dizinin üstə,

Bəlkə düz demirəm, bağışla, dünya.

Haqqı, ədaləti tapdayır zaman,

Biclik, dələduzluq açıbdı meydan,

Gəlib hesab verir qanmaza qanan,

Bəlkə düz demirəm, bağışla, dünya.

Qanqallar əkirsən gülün yerinə,

Danalar satırsan kəlin yerinə.

Qarılar verirsən gəlin yerinə,

Bəlkə düz demirəm, bağışla, dünya.

Gərdiş əlçimiyəm, sərt əyir məni,

Asılıb boynumdan dərd, əyir məni,

Kimə işim düşür, «gör» deyir məni,

Bəlkə düz demirəm, bağışla, dünya.

Yaxşı-yaman bir-birinə qarışır.

Bilən yoxdur kim-kim ilə yarışır.

Haram yeyən halallıqdan danışır,

Bəlkə düz demirəm, bağışla, dünya.

Əvəz, insaf elə içim dayanır,

Zahirim də yanır, içim də yanır.

Yağının ocağı içimdə yanır,

Bəlkə düz demirəm, bağışla, dünya.

1986

Millət ayılmır

Nə qədər at keçməz yollar var, Allah,

Qışda yağış yağır, yayda qar, Allah.

Ağıl çaşbaş olub, qulaq kar, Allah,

Millət ayılmır.

      

Qapıdan qovulan bacadan çıxır,

Yağı qabağına üç adam çıxır,

İndi mənim səsim ucadan çıxır,

Millət ayılmır.

Nə faydası, ha harayla, ha qışqır,

Haya gəlmir nə bir özbək, nə başqırd,

Yaz qurtarıb, yay tükənib, ta qışdır,

Millət ayılmır.

Elin varı yad ellərə daşındı,

Sapandıma tapammıram daş indi.

Müstəqiləm, öz əlim, öz başımdı,

Millət ayılmır.

1993

Yaxanı kənara çəkmə

Dəridən, qabıqdan, köynəkdən çıxıb,

Müstəqil eylədik ana yurdumu.

İndicə-indicə bələkdən çıxıb,

Ayağı yer tutur Milli Ordumun.

Yüz dəfə gedirdik «voyenkomata»,

Uşaq toralmamış adam gəzirdik.

Oğlumuz düşəndə «stroybata»,

Bazardan qoç alıb qurban kəsirdik.

İndicə-indicə çatır ərsəyə,

Sərvəti min yerə bölünən Vətən.

Şərəfsiz bir nadan qalxır kürsüyə,

Deyir yer üzünün «Allahıyam» mən.

Hanı nicat yolu, həqiqət yolu,

Vicdanın kələfi düyün düşübdü.

Ay Allah bəndəsi, ay insan oğlu,

Əl saxla, şərikli nəyin düşübdü?

Bu nə fəlakətdi, bu nə qarğışdı,

Getməz ürəklərdən bu yara, bu dağ.

Başımız alverə, gülə qarışdı,

Çıxdı yadımızdan gözəl Qarabağ.

Yaxanı kənara çəkmə, əzizim,

Bir günah sənindir, bir günah mənim.

Böyük faciəmiz odur ki, bizim,

Sən mənə qənimsən, mən sənə qənim.

1992

Olmasa

Sərvətimiz içimizdə talandı,

Torpağımda hicran odu qalandı.

Düşmən bizə bata bilməz, yalandı,

Bu millətin dönükləri olmasa.

Bundan belə mənim canım sağ olmaz,

Sinəmdəki şəhid dağı sağalmaz.

Yurd yerimiz yad əliylə dağılmaz,

Bu millətin dönükləri olmasa.

Ərşə çıxdı Xocalının harayı,

Ələ keçdi Xan qızının sarayı.

Bayram olar yurdumuzun hər ayı,

Bu millətin dönükləri olmasa.

Əldən verdik biz o gözəl çağları,

Qan ağlayır Kəlbəcərin dağları.

«Hayqanuşlar» gəzəmmədi bağları,

Bu millətin dönükləri olmasa.

Qar ələnib gəlinlərin saçına,

Paxır qonub nənələrin saçına.

Yağı düşmən girəmməzdi Laçına,

Bu millətin dönükləri olmasa.

Bəxtimizə göydən alov yağdımı,

Bu dərd yükü üstümüzdə dağdımı,

Ər oğullar verməzdilər Ağdamı,

Bu millətin dönükləri olmasa.

Halal olsun düyünləri açana,

Haram olsun yurdu qoyub qaçana.

Yad əl çatmaz bayrağımın tacına,

Bu millətin dönükləri olmasa.

Bu ellərin Arazı var, Kürü var,

Gövhəri var, mərcanı var, dürrü var.

Azərbaycan, hər qarışın zər olar,

Bu millətin dönükləri olmasa.

1994

Ovçu

Keçmə burdan ovçu qardaş,

Çiçəklərin bağrı bişər.

İnsafa gəl, a qəlbi daş,

Sona göldən ayrı düşər.

Keçmə burdan, gözüm qorxub,

41-45 davasından.

Neçə ceyran uzaqlaşıb,

Öz elindən, obasından.

Aman ovçu, keçmə burdan,

Kəklik küsər yuvasından.

Barıt qoxu gələr birdən,

Bizim dağın havasından.

Biz insanıq

Biz insanıq,

Yaradanıq.

Gül üstünə düşən şehdən yaranmışıq,

Ürəklərə məlhəm olan

Sərin mehdən yaranmışıq.

Mənəviyyat sərvətindən,

Məhəbbətdən yaranmışıq.

Səmimiyyət duyğusundan,

Ülviyyətdən yaranmışıq.

Eşq adlanan bir çeşmədən,

Həqiqətdən yaranmışıq.

İki qəlbin vüsalından,

Ünsiyyətdən yaranmışıq.

Arxamızda haqq dayanıb,

Ədalətdən yaranmışıq.

Möcüzəli dörd ünsürdən,

Oddan, sudan

Yerdən, göydən.

Xoş arzudan yaranmışıq.

Bu dünyaya gələndə biz

İnqə dedik.

İnqə ilə su istədik,

Çörək yedik.

İnqə nədir?

-Bir varlığın ilk sədası,

Bir ciyərin tər havası

Bir dirilik nişanası.

İnqə bizim ilk dilimiz,

İlk sözümüz.

Təkcə onu yaratmışıq

Biz özümüz.

Beşiklərdə yata-yata böyümüşük,

Bələklərin əskisini

Ata-ata böyümüşük.

Aydan, ildən tuta-tuta böyümüşük.

Ayla, illə görüşdükcə

Sevinc, kədər qarışıbdır

Ayımıza, ilimizə.

Bütün sözlər anamızın öz dilindən

Süzülübdür dilimizə.

Hər kəlmənin mənasını

O, öyrədib əzəl bizə.

Gülüş verib çöhrəmizə,

Sığal çəkib telimizə.

Əsən yeli,

Coşan seli,

Ədaləti,

Həqiqəti,

Etibarı,

Sədaqəti,

Yeri, göyü

Təbiəti

ANAMIZDAN öyrənmişik.

Ay deyibdir, ay demişik,

Çay deyibdir, çay demişik.

Gözəlliyi duya-duya böyümüşük

Arxalanıb xoş arzuya, böyümüşük.

Ayla, illə görüşdükcə

Amal, kamal baş qaldırıb qəlbimizdə.

Hicran, vüsal baş qaldırıb qəlbimizdə,

Min bir sual baş qaldırıb qəlbimizdə.

Həyat eşqi, Vətən eşqi

Alıb bizi ağuşuna.

Tablaşmışıq ömrümüzün yollarının

Enişinə, yoxuşuna.

Biz insanıq,

Yaradanıq.

Hər əzamız yerindədir,

Bəs bu nədir?

Əqidəmiz əkizləyir xəlvət-xəlvət.

Biri işıq, biri zülmət.

Sən işığın çırağını üfləyirsən,

Həqiqəti gözləyirsən.

Qarı düşmən!

Fəlakətin düyməsinə barmağını

Uzadırsan.

Əməlindən həzz alırsan.

Göyün gözü Günəşə də hey deyirsən,

Kor olaydı kaş ki, oda

Mən azadlıq istəyirəm,

Sənin könlün xarabada.

Biz insanıq,

Yaradanıq.

Gəl yaradaq, gəl yaşadaq,

Silək kini könüllərdən,

Qoy dünyamız dağ görməsin.

Yer üzünə işıq verək,

Zülmətləri boğan işıq,

Biz işıqdan yaranmışıq,

Gözəl nurdan yaranmışıq!

Qaytar o torpağı, qaytar o yurdu

Döyüşçü qardaşım, əsgər qardaşım,

Hicranın əlindən ağardı başım.

Yolumu gözləyir Göbəkli daşım.

Düşmən ürəyimə yaralar vurdu,

Qaytar o torpağı, qaytar o yurdu.

Bir gözüm ağlayır, bir gözüm gülür,

Həsrətin nəştəri bağrımı dəlir.

Şirin arzularım içimdə ölür,

Çörək itirənlər üzümə durdu,

Qaytar o torpağı, qaytar o yurdu.

Azğınlaşan, nadan, quduz gədələr,

Sərvətimi ac qurd kimi yedilər.

Belə zülmü, qəddarlığı yad elər,

Namərdlər elimin belini qırdı,

Qaytar o torpağı, qaytar o yurdu.

Özlərini özgə gözlə görənlər,

Neçə kəndi «əl borcuna» verənlər.

Pərdələnib el qəlbinə girənlər,

Naxələflər nə yaratdı, nə qurdu,

Qaytar o torpağı, qaytar o yurdu.

Xiffətdən əyilib Murovdağ indi,

Yadları isidir od-ocaq indi,

Bağbansız keçinir bağça-bağ indi.

Bağların barını nadanlar dərdi,

Qaytar o torpağı, qaytar o yurdu.

Nə qədər ki, verəmmirik əl-ələ,

Bizi yoracaqdır bu ağır şələ.

Kərəmi yolundan dönər, ay Lələ,

Keşiş fənd işlətdi, min hiylə qurdu,

Qaytar o torpağı, qaytar o yurdu.

Həsrətim torpaqdır, bir də qələbə,

Təbibdir, loğmandır dərdə qələbə

Vallah yaraşıqdır yurda qələbə,

Çox şükür, yarandı müzəffər ordu,

Qaytar o torpağı, qaytar o yurdu.